2023 r. był piątym najsuchszym w historii pomiarów. W ostatnich dwunastu miesiącach sytuacja się znacznie poprawiła, a obfite deszcze pozwoliły napełnić liczne zbiorniki retencyjne.
Susza w Andaluzji. Jakie zakazy obowiązywały?
Zgodnie z decyzją lokalnych władz, w ubiegłym roku wszystkie plażowe prysznice na terenie prowincji Malaga zostały wyłączone z użytku. Działały tylko te przystosowane dla osób o z niepełnosprawnościami i o ograniczonej sprawności ruchowej. Przyczyną wyłączenia pryszniców była susza, z którą zmagała się Andaluzja.
Ta decyzja wzbudziła jednak spore kontrowersje. Dziennik „Diario Sur” informował, powołując się na przedstawicieli władz, że akcja miała wymiar przede wszystkim edukacyjny. Sama oszczędność była niewielka, gdyż plażowe prysznice odpowiadają za zaledwie 0,24 proc. całkowitego zużycia wody w mieście.
Obowiązywały też inne ograniczenia: zakaz napełniania basenów wodą pitną, zakaz mycia samochodów poza wyspecjalizowanym miejscami czy zakaz nawadniania wodą pitną pól golfowych lub ozdobnych fontann (oprócz tych z obiegiem zamkniętym). W Maladze i gminie Axarquia maksymalne dzienne zużycie wody na jednego mieszkańca ustalono na poziomie 180 litrów. W Marbelli – na poziomie 200 litrów.
Wiosną ubiegłego roku w bardzo popularnym wśród zagranicznych turystów Sotogrande wystąpiły przerwy w dostawach bieżącej wody. Lokalne władze w kwietniu wydały mieszkańcom polecenie napełnienia zbiorników i zaopatrzenia się w wodę butelkowaną. Dziesiątki domów w wiosce Valle Romano niedaleko Estepony zostało pozbawionych wody na pięć dni. Wcześniej, w lutym, po raz pierwszy od 29 lat obniżono ciśnienie wody w kranach.
Za nami suche lata
Trudno się dziwić, że władze wprowadziły tyle obostrzeń związanych z zużyciem wody. 2023 r. w Andaluzji zapisał się jako najsuchszy od trzech dekad i piąty najsuchszy w historii pomiarów. Wszystkie główne stacje hydrologiczne w regionie odnotowały sumę opadów – w skali roku – na poziomie 45 proc. poniżej normy. Dla porównania, w 2022 r., również suchym, suma opadów wyniosła o 16 proc. mniej od średniej.
W 2024 r. sytuacja uległa istotnej poprawie. Suma opadów wciąż utrzymała się na poziomie poniżej normy, ale wiosenne i jesienne deszcze pozwoliły napełnić wodą zbiorniki retencyjne. Pierwsza fala deszczów nawiedziła rejon Costa del Sol w okresie wielkanocnym. Kolejnym deszczowym miesiącem we właściwie całej Andaluzji, jak zresztą we wszystkich częściach Hiszpanii, był październik. Hiszpańskie wybrzeże nawiedziła wówczas DANA (intensywne zjawisko burzowe występujące regularnie w rejonie Morza Śródziemnego). Przez wiele miejscowości przetoczyły się dwie fale powodziowe.
Pierwszy kwartał 2025 r. przyniósł kolejne opady. W końcu marca 2025 r., stan wypełnienia wszystkich zbiorników retencyjnych w prowincji Malaga jest 3 krotnie wyższy niż w analogicznym okresie poprzedniego roku. Marzec 2025 okazał się być najbardziej deszczowym marcem od 2004 roku.
Kluczowy dla Marbelli i jej okolic zbiornik retencyjny Embalse de la Concepcion jest wypełniony w niemal 85 %, a stan wody jest również trzy razy wyższy niż w marcu 2024 r Aktualne dane można codziennie sprawdzać na stronie.
Wg władz prowincji zapasy wody zgromadzone obecnie w zbiornikach pokrywają zapotrzebowanie na 24 miesiące.
W skali całego kraju stan zapełnienia zbiorników retencyjnych wynosi obecnie 66 proc. To o ponad dziesięć punktów procentowych więcej niż rok wcześniej (56,8 proc.) przewyższając tym samym średnią z ostatnich dziesięciu lat.
Odsalanie wody w Andaluzji
Rozwiązaniem długoterminowym ma być rozbudowa instalacji odsalających wodę morską w regionie. W Andaluzji działa obecnie sześć takich zakładów, a w czterech z nich odsalana jest woda morska. Instalacje (ich hiszpańska nazwa to desaladoras) znajdują się w Marbelli, Almerii, Carboneras oraz Rambla Morales. Z kolei w El Atabal i Palomeras funkcjonują zakłady odsalające wodę gruntową (desalobradoras).
Hiszpański rząd zatwierdził niedawno kolejną taką inwestycję. Wiadomo, że powstanie ona w gminie Axarquia, jednak jej dokładna lokalizacja nie jest jeszcze znana. Równocześnie trwa rozbudowa instalacji odsalającej wodę morską w Marbelli. Pierwszy etap inwestycji ma zostać ukończony w bieżącym kwartale. Instalacja, obsługiwana przez firmę Acosol, może wyprodukować ok. 15 hektometrów sześciennych wody rocznie. Docelowo zakład pokrywać ma od 15 do nawet 25 proc. zapotrzebowania na wodę pitną na swoim obszarze.
Odsalanie wody morskiej, polega na usunięciu z niej soli oraz innych rozpuszczonych substancji. Najpopularniejsze metody odsalania wody stanowią: destylacja, elektrodializa czy odwrócona osmoza z wykorzystaniem półprzepuszczalnych filtrów. Z kolei największe na świecie zakłady odsalające znajdują się w Arabii Saudyjskiej oraz w Zjednoczonych Emiratach Arabskich.
